szogi - zasady gry

Gra dla dwóch osób rozgrywana na kwadratowej planszy 9x9 jednakowych pól. Figury obu graczy biorące udział w grze wyglądają jednakowo, a różni je tylko kierunek, w którym są zwrócone (do góry lub na dół).

Początkowe ustawienie figur na planszy przedstawiono na ilustracji poniżej (w niniejszej treści używane są symboliczne oznaczenia figur, ponieważ tradycyjne, japońskie znaki, mogłyby być kłopotliwe).

Ruchy figur

Figury biorące udział w grze wraz z ruchami, jakie mogą wykonywać, są następujące:
(w nawiasach podano literowe oznaczenia figur pochodzące od angielskich nazw)

• Król (K)

  O jedno pole w dowolnym kierunku po prostych lub po ukosie.

  

• Pion (P)

  O jedno pole do przodu po prostej.

  

• Konik (N)

  O jedno pole w bok po prostej, a następnie o dwa pola do przodu po prostej.

  Konik jako jedyna figura może przeskakiwać inne figury.

  

• Srebrny generał (S)

  O jedno pole do przodu po prostej lub po ukosie bądź o jedno pole do tyłu po ukosie.

  

• Złoty generał (G)

  O jedno pole w dowolnym kierunku po prostej lub o jedno pole do przodu po ukosie.

  

• Lanca (L)

  O dowolną liczbę pól do przodu po prostej (nie może przeskakiwać innych figur).

  

• Wieża (R)

  O dowolną liczbę pól w dowolnym kierunku po prostej (nie może przeskakiwać innych figur).

  

• Goniec (B)

  O dowolną liczbę pól w dowolnym kierunku po ukosie (nie może przeskakiwać innych figur).

  

Promowanie figur

Trzy ostatnie wiersze planszy najbardziej oddalone od pól, na których początkowo ustawione są figury danego gracza, to tzw. strefa promocji.

Każda z figur poza królem i złotym generałem zaraz po wykonaniu ruch, którego początkowe lub końcowe pole znajduje się w strefie promocji, może zostać promowana.

Promocja figur nie jest obowiązkowa poza przypadkami, kiedy dana figura nie mogłaby już wykonać kolejnego ruchu, czyli kiedy pion bądź lanca dochodzi do ostatniego wiersza, a konik do jednego z dwóch ostatnich.

Figury poddane promocji wyróżniane są czerwonym kolorem, a ruchy, jakie mogą wykonywać, odpowiadają ruchom złotego generała. Wyjątek stanowią goniec i wieża, które w ramach promocji zyskują możliwość poruszania się o jedno pole w dowolnym kierunku po prostej (goniec) lub po ukosie (wieża).

Bicie figur i powroty

Ruch na pole zajmowane przez figurę przeciwnika powoduje wzięcie jej do niewoli (zbicie). Figura jest zdejmowana z planszy, a gracz, do którego trafia, może później zamiast wykonania swojego ruchu przywrócić ją do gry jako swoją.

Promowane figury powracając na planszę tracą status promowanych. Powracając do gry w strefę promocji figury mogą zostać promowane dopiero w kolejnych ruchach.

Powroty są możliwe na dowolne niezajęte pola planszy z trzema wyjątkami:

• powrót na pole, z którego figura nie mogłaby wykonać kolejnego ruchu (czyli: pion i lanca do ostatniego wiersza oraz konika do jednego z dwóch ostatnich);
• powrót piona do kolumny, w której znajduje się już niepromowany pion;
• powrót piona na pole przed królem doprowadzający od razu do mata (patrz niżej; mat przez powrót figur innych niż piony jest dozwolony).

Cel gry i zakończenie

Celem gry jest doprowadzenie do takiej sytuacji, w której król przeciwnika będzie zagrożony biciem (tzw. szach), a przeciwnik nie będzie miał ruchu (zwykłego lub przywracając figurę na planszę), który zapobiegałby wykonaniu tego bicia w kolejnym ruchu (tzw. mat). Gracz, który doprowadzi do mata, wygrywa.

Jeśli sytuacja na planszy łącznie z figurami posiadanymi w niewoli i kolejką na wykonanie ruchu przez danego gracza powtórzy się po raz czwarty, następuje remis. Wyjątek stanowi przypadek, kiedy powtórzenie nastąpi z powodu ciągłego dawania szacha przez któregoś z graczy -- ten gracz wtedy przegrywa.